Γιατί λέμε ναι στον δημόσιο θηλασμό
Είσαι νέα μαμά, έχεις αποφασίσει να θηλάσεις το μωρό σου και τα καταφέρνεις (με δυσκολίες ή χωρίς), με όλα τα γνωστά προβλήματα και άγχη και όλες τις μεγάλες χαρές του πρώτου καιρού της μητρότητας. Είσαι όμως και νέα γυναίκα και έχεις επιθυμήσει να βγεις να πιεις έναν καφέ με φίλους, να πας για ψώνια ή χρειάζεται να πας σε κάποια δημόσια υπηρεσία, να συνοδεύσεις το μεγαλύτερο παιδάκι σου στις δραστηριότητές του και να κάνεις τέλος πάντων, ό,τι κάνει ένας φυσιολογικός άνθρωπος, είτε θηλάζει ή όχι. Και με τον θηλασμό τι γίνεται; Πώς θα γίνουν όλα αυτά ενώ το μωρό σου θηλάζει τόσο συχνά; Αν πεινάσει την ώρα που είσαστε εκτός σπιτιού;
Μα αν πεινάσει οποιαδήποτε ώρα, ο τρόπος είναι ένας για το μωρό που θηλάζει: Να το βάλεις στο στήθος!
Κατά καιρούς ανοίγει συζήτηση σε σχέση με τον δημόσιο θηλασμό, όπου ακούγονται πολλά, τόσο από αυτούς που είναι υπέρ, όσο και από αυτούς που είναι κατά. Όσοι είναι κατά του δημόσιου θηλασμού, έχουν να προτείνουν πολλές εναλλακτικές «λύσεις» ώστε να μην θηλάζει η μαμά δημόσια. Ας δούμε ποιες είναι αυτές οι λύσεις και γιατί δεν είναι οι καταλληλότερες για τη μαμά και το μωρό που θηλάζουν:
Να θηλάσεις το μωρό σου στην τουαλέτα
Η τουαλέτα δεν είναι χώρος κατάλληλος για την κατανάλωση φαγητού από τον οποιονδήποτε, πόσο μάλλον από ένα μωρό! Όσο καθαρή και να είναι μια τουαλέτα, είναι γνωστό μετά από έρευνες ότι κάθε φορά που τραβάμε το καζανάκι, σταγονίδια που περιέχουν μεγάλους αριθμούς μικροβίων εκτινάσσονται και αιωρούνται στον αέρα για πολλή ώρα και στη συνέχεια επικάθονται στα διάφορα αντικείμενα που βρίσκονται στον χώρο. Αυτό σημαίνει πως επικάθονται και επάνω στο μωρό που θηλάζει, καθώς και στη θηλή της μαμάς…Εσείς θα τρώγατε το γεύμα σας στην τουαλέτα;
Μπορείς να πας να θηλάσεις στο αυτοκίνητο
Το αυτοκίνητο δεν είναι ο βολικότερος χώρος για θηλασμό! Ανάλογα με τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες, μπορεί να είναι πολύ ζεστό ή πολύ κρύο ενώ όπως είναι γνωστό, ένα γεύμα θηλασμού μπορεί να κρατήσει πολλή ώρα, αναγκάζοντας έτσι τη μαμά να παραμείνει για πολλή ώρα απομονωμένη στο αυτοκίνητο. Αυτό είναι πολύ κακό για την ψυχολογία της, καθώς στην πράξη ενώ έχει βγει για να κοινωνικοποιηθεί, απομονώνεται και μάλιστα σε ένα περιβάλλον που δεν είναι άνετο και υγιεινό ούτε για την ίδια ούτε για το μωρό της. Ο κοινωνικός αποκλεισμός και η απομόνωση, η στέρηση αλληλεπίδρασης με τον φιλικό κύκλο και άλλους ενήλικες, είναι πολύ εύκολο να οδηγήσουν μια νέα μαμά στην εκδήλωση επιλόχειας κατάθλιψης. Αν μάλιστα η μαμά αυτή έχει και άλλα μεγαλύτερα παιδάκια τα οποία πρέπει να προσέχει, αυτό γίνεται ανέφικτο και έτσι αναγκάζονται σε απομόνωση και τα μεγαλύτερα αδελφάκια.
Να χρησιμοποιήσεις ένα κάλυμμα ή κουβερτούλα
Για τη νέα και άπειρη μαμά, είναι απαραίτητο να μπορεί να θηλάσει σε μια θέση άνετη, όπου θα μπορεί να ελέγχει συνεχώς το πώς το μωρό της συλλαμβάνει τη θηλή, να μπορεί να το διορθώνει και να ελέγχει αν το μωρό κάνει καλές θηλαστικές κινήσεις. Αυτό είναι πρακτικά αδύνατο αν καλύψουμε το μωρό… Αφήστε που στη χώρα μας ειδικά το καλοκαίρι, είναι και επικίνδυνο να έχουμε καλυμμένο ένα μικρό μωράκι, όταν ο καιρός είναι τόσο ζεστός και μάλιστα σε μια κατάσταση που απαιτείται από αυτό σωματική προσπάθεια που του προκαλεί εφίδρωση! Ένα μεγαλύτερο μωρό, δύσκολα θα ανεχτεί το ίδιο ένα κάλυμμα πάνω από το κεφάλι του, καθώς θα το τραβάει συνεχώς προκειμένου να μπορεί να παρατηρεί τι γίνεται γύρω του, καθώς τα μωρά την ώρα που θηλάζουν αλληλεπιδρούν τόσο με τη μαμά τους όσο και με το περιβάλλον.
Να δώσεις μπιμπερό με ξένο ή μητρικό γάλα όταν είσαι έξω και να θηλάζεις στο σπίτι
Ένα μωρό που θηλάζει πολύ δύσκολα θα δεχτεί μπιμπερό, ενώ σε περίπτωση που το δεχτεί υπάρχει κίνδυνος σύγχυσης θηλών, με αποτέλεσμα μετά το μωρό να μη θηλάζει αποτελεσματικά στο στήθος. Επίσης, όταν η μαμά στερεί το στήθος της από το μωρό που θηλάζει και του προσφέρει μπιμπερό, αυτό βιώνει αισθήματα απόρριψης τα οποία βλάπτουν την ψυχολογία του, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα και μπορεί να οδηγηθεί στο να απορρίψει το στήθος, κάνοντας απεργία θηλασμού.
Το να δώσουμε εξανθρωποποιημένο αγελαδινό γάλα σε ένα μωρό που θηλάζει έχει κινδύνους για την υγεία του, βλάπτει τη χλωρίδα του πεπτικού συστήματος και μπορεί να πυροδοτήσει αλλεργίες. Ενώ για να δώσει μία μαμά δικό της γάλα σε μπουκάλι, θα πρέπει να επιβαρύνει το ήδη επιβαρυμένο πρόγραμμά της με αντλήσεις προκειμένου να έχει την απαραίτητη ποσότητα γάλακτος. Εκτός όμως από αυτό, εάν η μαμά δεν θηλάσει την ώρα που συνήθως θηλάζει και δώσει μπουκάλι αντ’ αυτού, το στήθος της πρήζεται, και έχει αυξημένο κίνδυνο για καταστάσεις όπως φραγμένοι πόροι, μαστίτιδα κλπ, ενώ ο οργανισμός της, κάθε φορά που το στήθος δεν αδειάζει, παίρνει μήνυμα πως χρειάζεται να μειωθεί η παραγωγή της, κάτι που θέτει σε κίνδυνο την ευαίσθητη ισορροπία της παραγωγής γάλακτος σύμφωνα με τις ανάγκες του μωρού της!
Να θηλάσεις στον ειδικά διαμορφωμένο για θηλασμό χώρο του καταστήματος-εμπορικού κέντρου
Η δημιουργία χώρων φιλικών προς τον θηλασμό σε καταστήματα-δημόσιες υπηρεσίες κλπ είναι μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία και διευκολύνει πολύ τις μαμάδες που για δικούς τους λόγους (κυρίως για λόγους που προέρχονται από τις αντιλήψεις και πεποιθήσεις που τους έχουν υποσυνείδητα επιβληθεί και τις κάνουν να αισθάνονται άβολα με το να θηλάσουν δημόσια) δεν επιθυμούν να θηλάσουν δημόσια και έχουν ανάγκη από έναν χώρο όπου θα μπορούν να αποσυρθούν και να θηλάσουν χωρίς να αισθάνονται πως τις κατακρίνουν. Όμως το να υποχρεώνουμε μία μαμά και το μωρό της να απομονώνονται σε έναν τέτοιο χώρο για να θηλάσουν είναι κοινωνική διάκριση, ρατσιστική και σεξιστική συμπεριφορά.
Είναι γνωστό πως τα παιδιά που θηλάζουν γίνονται ενήλικες που σπάνια απασχολούν πόρους του συστήματος υγείας λόγω ασθένειας, ενώ έχουν ανεπτυγμένες στον μέγιστο βαθμό τις διανοητικές και κοινωνικές τους ικανότητες ώστε να μπορούν να προσφέρουν τα μέγιστα στο κοινωνικό σύνολο.
Όταν λοιπόν ζητάμε από τη μαμά να κρυφτεί για να θηλάσει το μωρό της, να κάνει δηλαδή αυτό που είναι το βέλτιστο τόσο για την υγεία του μωρού της, όσο για την υγεία της ίδιας, για την ευημερία του κοινωνικού συνόλου, υποβάλουμε αυτή τη μαμά και το μωρό της σε κοινωνικό ρατσισμό, την εξαναγκάζουμε ή σε απομόνωση ή να σταματήσει τον θηλασμό πρόωρα.
Είναι γνωστό πως η πλειοψηφία των παιδιών που θηλάζουν χρειάζονται αρκετό χρόνο για να ολοκληρώσουν ένα γεύμα και όχι μόνο 5-10 λεπτά, ενώ θηλάζουν και πολύ συχνά. Έτσι είναι πρακτικά αδύνατο μία μαμά να μπορεί να είναι κλεισμένη συνεχώς σε ένα από τα ειδικά δωμάτια θηλασμού εφόσον η ίδια δεν το επιθυμεί. Σε αυτή την περίπτωση δεν έχει κανένα νόημα η έξοδός της.
Πολλοί έχουν να αντιπροτείνουν εδώ πως θα μπορούσε μία μαμά να κάνει λίγο καιρό υπομονή, 1-2 μήνες να θηλάσει παραμένοντας στο σπίτι και μετά να διακόψει τον θηλασμό και να μπορεί να κυκλοφορεί παντού όπως θέλει.
Όμως σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), ο θηλασμός πρέπει να είναι αποκλειστικός χωρίς άλλα υγρά ή τροφές κατά τους πρώτους έξι μήνες, να αποτελεί την κύρια τροφή με συμπληρωματικές τις στερεές τροφές από τον 6ο μήνα και μέχρι το τέλος του πρώτου έτους, να διαρκεί τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του δεύτερου έτους του παιδιού και από εκεί και μετά όσο είναι αμοιβαία επιθυμητό από μητέρα και παιδί χωρίς να θέτει άνω όριο. Το να σταματάει ο θηλασμός πρόωρα (και όπως φαίνεται από τις οδηγίες του ΠΟΥ πρόωρος είναι ο αποθηλασμός που συμβαίνει πριν το δεύτερο έτος), είναι βλαπτικό για την υγεία του παιδιού και της μητέρας, με δυσάρεστες συνέπειες και για το κοινωνικό σύνολο σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν.
Γι’ αυτόν τον λόγο και η ελληνική πολιτεία έχει πλέον θεσπίσει νόμο για την προστασία της μητρότητας, στο άρθρο 3 παρ. 1 του οποίου γίνεται μνεία για την προστασία του θηλασμού σε δημόσιο χώρο Ν. 4316/14
Πολλές φορές ο ίδιος ο σύντροφός μας ή το συγγενικό και φιλικό μας περιβάλλον μας δημιουργεί δυσκολία στο να θηλάσουμε δημόσια, καθώς η επίδραση των απόψεων και ταμπού της σύγχρονης κοινωνίας που θεωρούν το στήθος αποκλειστικά σεξουαλικό αντικείμενο τους οδηγούν να αισθάνονται άβολα στην ιδέα του δημόσιου θηλασμού. Σε τέτοια περίπτωση είναι σημαντικό να βοηθήσουμε τον σύντροφο ή το περιβάλλον μας να ενημερωθεί σχετικά με τα οφέλη του θηλασμού.Μπορούμε επίσης να φροντίσουμε να θηλάζουμε συχνά μπροστά στον σύντροφό μας ή στο φιλικό και συγγενικό μας περιβάλλον ώστε να εντυπωθεί στη συνείδησή τους ο θηλασμός σαν μία φυσική και φυσιολογική διαδικασία, αναντικατάστατη για τη διατροφή και ανατροφή των παιδιών. Θα βοηθούσε πολύ αν έχουμε φίλες θηλάζουσες να κανονίσουμε επισκέψεις στο σπίτι μας ώστε να θηλάζουμε μαζί και κοινές εξόδους με τους συντρόφους μας, ώστε να αρχίσουν να εξοικειώνονται με το θέαμα του θηλασμού γενικότερα και του δημόσιου θηλασμού ιδιαίτερα, καθώς όσο περισσότερο βλέπει κανείς μία μαμά να θηλάζει τόσο πιο άνετα αισθάνεται με αυτό.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό και για τα παιδιά. Είναι καλό και απαραίτητο να εξοικειώνονται από νωρίς με τη θέα μιας μαμάς που θηλάζει το μωρό της, καθώς έτσι διαμορφώνεται η μελλοντική κοινωνική συνείδηση και στάση στο θέμα του δημόσιου θηλασμού.